Thành phần

• Mỗi dNP (đêôxyribônuclêôtit) thông thường bao gồm ba phân tử thuộc ba loại khác nhau, liên kết với nhau hợp thành:[2][5][6]

- một phân tử bazơ nitơ (nitrogenous base),

- một phân tử đường 5C loại đêoxyribôza (C5H10O4),

- một phân tử axit phôtphoric (H3PO4).

• Bốn loại bazơ nitơ thông thường là ađênin (A), timin (T), guanin (G) hoặc xitôzin (X). Vị trí liên kết của bazơ nitơ là nguyên tử cacbon số 1 của đường 5C (đêoxyribôza), còn vị trí liên kết của gốc phôtphat là nguyên tử cacbon số 5 của đường này.[7]

• Trong mỗi dNP (đêôxyribônuclêôtit), thì đường và phôtphat chỉ có một loại, nhưng bazơ nitơ có thể là một trong bốn loại (A, T, G, X) là ít nhất, nên có ít nhất bốn loại dNP khác nhau, dựa vào đó mà tên gọi của mỗi loại khác nhau như sau:

- dAMP (deoxyadenosine monophosphate): bazơ nitơ là A,

- dTMP (deoxythymidine monophosphate): bazơ nitơ là T,

- dGMP (deoxyguanosine monophosphate): bazơ nitơ là G,

- dCMP (deoxycytidine monophosphate) có bazơ nitơ là X (trong tiếng Anh viết tắt là C).

Ở trường hợp có nhiều hơn một gốc phôtphat liên kết với C5 của đường 5C, thì từ "mono" (một) trong tên thay đổi thành "di" (nếu có hai) hoặc thành "tri" (nếu có ba phôtphat) - như ATP tức adenosine triphosphate.

Phân biệt với rNP

rNP (ribônuclêôtit) là đơn phân của ARN, có thành phần cơ bản như dNP, chỉ khác ở hai điểm chính:

• Đường pentôza (đường 5C) ở ARN là ribôza (C5H10O5 nghĩa là thêm một proton (-H) ở nguyên tử Cacbon số 2 (C2').
• Bazơ nitơ không có timin (T), mà thay bằng uraxin (U).